Hiện Tượng Đẩy Mụn Khi Dùng Sản Phẩm Có BHA AHA PHA Retinol

Từ lúc tìm ra AHA – BHA – PHA thì số lượng các sản phẩm chứa hoạt chất này trở nên đa dạng hơn. Tuy các nghiên cứu chỉ ra lợi ích của các hợp chất kể trên rất nhiều, nhưng cách áp dụng vào thực tế sẽ phát sinh những vấn đề cần lưu ý. Thuật ngữ các bạn thường xuyên được khuyến cáo khi dùng các hoạt chất trên là “ĐẨY MỤN – PURGING”. Bài viết sẽ miêu tả hiện tượng và chỉ dẫn các bạn sử dụng các sản phẩm sao cho đúng và điều trị mụn một cách thành công.

Mỗi ngày, tế bào da đều già và chết đi, lớp tế bào mới được sinh ra. Vấn đề nằm ở chỗ, lớp tế bào cũ đôi lúc cứng đầu nên các hoạt động tắm rửa bình thường không thể làm sạch lớp này được. Tuy lớp tế bào già này – tức lớp sừng có chức năng bảo vệ da, nhưng nếu chúng quá dày, tốc độ thay thế chậm thì chúng trở thành ổ chứa vi khuẩn gây viêm nhiễm, đồng thời bịt kín lỗ chân lông, khiến phát sinh mụn hoặc ngăn cản quá trình lành mụn.

#1. Tại sao lại xảy ra đẩy mụn – PURGING?

AHA – BHA- PHA không làm tế bào biểu bì chết đi, nó chỉ làm liên kết giữa các vảy sừng yếu đi và bong ra tự nhiên. Các hoạt chất đó còn có khả năng thấm sâu vào lỗ chân lông và làm sạch sâu. AHA thích hợp với da khô – BHA thích hợp với da dầu.

Khi lớp sừng được dọn sạch và trở nên mỏng hơn thì các nhân mụn nằm sẵn bên dưới (MỤN ẨN) sẽ lộ ra, điều này đẩy nhanh tốc độ hoàn thành vòng đời của nốt mụn. Nó cũng khiến cho việc nặn mụn được dễ dàng hơn. Đây chính là hiện tượng PURGING.

Các bạn có thể hình dung hiện tượng này giống với việc gieo hạt giống xuống lớp đất cứng. Hạt giống khi nảy mầm thì sẽ cần rất nhiều thời gian và năng lượng để nhú lên khỏi mặt đất. Về mặt da liễu, khi thời gian lưu trú của mụn ẩn quá lâu dưới da sẽ khiến da viêm nặng, đỏ, mất thẩm mỹ.

#2. Phân biệt đẩy mụn và kích ứng

Khi sử dụng AHA – BHA – PHA với nồng độ cao – mang tính điều trị, sẽ có nhiều trường hợp khó phân biệt giữa ĐẨY MỤN VÀ BREAK OUT / KÍCH ỨNG / DỊ ỨNG.

Các hoạt chất sẽ giúp loại bỏ tế bào chết, đưa nhân mụn lên bề mặt da, tránh được những tổn thương khi nhân mụn nằm sâu trong lỗ chân lông. Điều này cũng giúp lỗ chân lông thông thoáng, khiến vi khuẩn kị khí P.acnes không còn môi trường thuận lợi để hoạt động, chúng sẽ chết đi, hoà cùng trong mủ trắng (nhân mụn) và được đưa ra khỏi da.

Quá trình đẩy mụn sẽ khiến làn da trông nhiều mụn hơn nhưng thực tế đó là chuyện sớm muộn gì cũng xảy ra, thay vì bị động thì ta chủ động để làn da được sạch mụn từ sâu bên trong lỗ chân lông.

BREAK OUT / KÍCH ỨNG / DỊ ỨNG	PURGING – ĐẨY MỤN
– Lên mụn viêm ồ ạt ở những vùng da chưa từng có mụn, mụn lâu gom cồi. – Có thể kèm theo hiện tượng ngứa, đỏ, rát. – Nếu sau 3 tháng sử dụng BHA/AHA/Retioids tình trạng lên mụn vẫn không thuyền giảm có khả năng cao da bị Break Out – Break out (Không hợp với sản phẩm) có thể diễn ra ở bất cứ sản phẩm nào chứ không phải riêng BHA/AHA/Retioids	– Lên mụn viêm ở những vùng da trước đây là mụn ẩn, sần – Không có hiện tượng mẩn ngứa ở một vùng hoặc trên toàn khuôn mặt (phân biệt với hiện tượng ngứa nhẹ ở những nốt mụn viêm đang lên cồi) – Tình trạng mụn thuyên giảm sau 1 – 2 tháng sử dụng – Nốt mụn thường gom cồi rất nhanh, ít tái phát

#3. Phương pháp kiểm soát quá trình đẩy mụn, tránh break out

Chúng ta cần hiểu một điều, Thực chất giai đoạn Purging – nghĩa là đẩy mụn có kiểm soát và Break out nghĩa là đẩy mụn không kiểm soát. Nếu thiếu kiến thức da liễu, thiếu kỹ năng chăm sóc da thì việc mất kiểm soát dễ dàng xảy ra.

1. Thay đổi thói quen xấu

Khi dùng AHA – BHA – PHA, các nốt mụn được đẩy lên vẫn đang chứa đầy vi khuẩn có thể lây lan qua các vùng da trước đây chưa từng có mụn, từ đó tạo nên hiện tượng lên mụn không kiểm soát.

Hiện tượng đó có thể xảy ra khi:

• Tự ý nặn mụn gây tổn thương các vùng da bên cạnh. Việc nặn mụn không đảm bảo vệ sinh gây viêm nhiễm nặng hơn hoặc gây vỡ nhân mụn dưới da khiến da bị sẹo rỗ.
• Ăn uống sinh hoạt thiếu khoa học.
• Thức khuya, Stress: Gan thận phải hoạt động nhiều giảm chức năng thải độc, làm giảm khả năng miễn dịch, tự phục hồi của làn da, tình trạng viêm kéo dài có thể phá huỷ các mô da.
• Dùng thức ăn nhiều dầu mỡ, uống sữa bò, ít ăn rau củ.

Vậy nên chúng ta cần:

• Sát khuẩn dụng cụ nặn mụn trước khi dùng. Nếu có điều kiện có thể đến các spa uy tín để họ nặn.
• Giữ lối sống lành mạnh, bỏ các thức ăn có chất kích thích hoặc cay nóng.
• Giảm tinh bột, tăng cường rau xanh. Đặc biệt là các loại rau/củ/quả giúp tăng khả năng kháng viêm (rau dền, cải xoăn, hạt hạnh nhân, hạt óc chó, cam, việt quất, ổi…). Ngoài ra, bổ sung viên uống dầu cá giàu omega 3 cũng là điều cần thiết.
• Vệ sinh gas giường, vỏ gối, khăn mặt thường xuyên.

2. Tối giản quy trình chăm sóc da

Trong thời gian đẩy mụn, da trở nên yếu đi, nhạy cảm hơn. Việc dùng nhiều lớp sản phẩm dễ dẫn đến kích ứng và mụn mọc lên mất kiểm soát. Lúc này chỉ nên ưu tiên việc điều trị, bước dưỡng khôi phục da nên để sau.

Một điểm cần lưu ý nữa, là giai đoạn này sẽ ưu tiên các sản phẩm dạng lỏng hoặc gel, dạng kem thường sẽ gây bí da, không hợp thời điểm.

Khi bắt đầu phát mụn nhiều nên ngưng cả quy trình chăm sóc da, sử dụng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) trong ba ngày cho làn da được dịu lại. Đồng thời nước muối sinh lý cũng có công dụng kháng khuẩn, có thể hỗ trợ trong quá trình trị mụn. Tuy nhiên không nên lạm dụng vì dùng lâu ngày có thể làm mất độ ẩm tự nhiên của da, gây tác dụng ngược.

Tiếp đến, dùng quy trình tối giản nhưng vẫn đảm bảo các bước sau:
– Làm sạch kép (Tẩy trang / Sữa rửa mặt)
– Toner: Cấp ẩm nhẹ nhàng cho làn da
– Đặc trị – Tức là sản phẩm trị mụn bạn đang dùng – Tuy nhiên nên theo hướng dẫn ở bước số 03

3. Giảm tần suất và vị trí sử dụng AHA- BHA -PHA…

Nếu đang bôi toàn mặt và ngại khi bị lên mụn nhiều thì cách tốt nhất là xử lý cục bộ. Bôi trực tiếp vào các nốt mụn/vùng mụn nổi cộm nhất, xử lý xong vùng này rồi tiếp tục chuyển sang vùng khác. Hơn nữa với cách này cũng sẽ giúp giảm bớt nguy cơ lên mụn không kiểm soát.

• Tần suất sử dụng cũng là điều đáng lưu ý, nên sử dụng cách buổi hoặc cách ngày tuỳ vào tình trạng purging.
  
• Việc sử dụng sản phẩm chứa các chất trên ở bước làm sạch cũng giúp làn da quen dần, tức là dùng dạng sữa rửa mặt. Quen một thời gian rồi thì mới chuyển sang toner, rồi đến serum chẳng hạn.
  
• Nếu làn da từng dính kem trộn, thuốc rượu, da nhạy cảm thì hãy bắt đầu sử dụng sản phẩm với tỉ lệ % thấp tầm 2%.

4. Kết hợp với các thành phần trị mụn khác

AHA – BHA – PHA không phải lúc nào cũng là thứ làm nên thành công, với thể mụn nhẹ và đảm bảo các yếu tố vệ sinh, áp dụng đúng các nguyên tắc trên thì có thể vượt qua giai đoạn đẩy mụn một cách an toàn.

Một số trường hợp nặng, phức tạp, đôi khi cơ sở da liễu sẽ cho dùng kết hợp các hoạt chất (thành phần kết hợp thường thấy: Benzoyl Peroxide, Sulfur) hoặc kháng sinh bôi ngoài: Erythromycin, Clindamycin.

5. Cấp ẩm nhẹ nhàng

Thường thì giai đoạn này xảy ra kèm 2 hiện tượng nữa, đó là da khô và bong tróc hoặc có bạn sẽ đổ nhiều dầu hơn. Cả hai đều do các hoạt chất kể trên háo nước, làm da khô.

Nghe có vẻ hơi kỳ tại sao da khô mà lại đổ nhiều dầu hơn? Đây là cơ chế tự bảo vệ của da, khi da quá khô, thì tuyến bã nhờn hoạt động mạnh nhằm tái tạo lại lớp dầu phủ trên bề mặt, chống lại sự thoát hơi nước của da.

Việc sử dụng các sản phẩm cấp ẩm quá đặc dạng dầu (oil) hoặc dạng kem (cream). Hay sử dụng các sản phẩm khoá ẩm chứa Silicone không bay hơi, mineral oil, lanolin… sẽ dễ gây nên tình trạng bít tắc lỗ chân lông, làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn.

Hãy ưu tiên sử dụng các sản phẩm cấp ẩm/cấp nước có kết cấu mỏng nhẹ, không gây nhờn rít trên da: thường là toner, serum, gel nền nước, xịt khoáng.

Cũng không nên cấp ẩm cực đoan, cấp ẩm quá dày trong giai đoạn này vì có thể gây tác dụng ngược.

6. Hạn chế dùng kem chống nắng

Có 3 dòng kem chống nắng gồm loại vật lý – tạo lớp bảo vệ nằm trên da, loại hoá học – thẩm thấu vào da, loại thứ ba là dạng lai giữa hai kiểu kia.

Trong thời gian đẩy mụn, da trở nên nhạy cảm và cần sự thông thoáng. Nếu dùng KCN lúc này dễ gây bí da, hay khiến da bị kích ứng thêm.

Các bạn nhớ che nắng cẩn thận, trường hợp bất khả kháng thì mới dùng kem chống nắng, còn lại có thể mang khẩu trang, đội mũ, mang ô khi đi ra ngoài.

Hi vọng bài viết này đã mang đến cái nhìn tổng quan cho quá trình lựa chọn các sản phẩm chứa AHA – BHA -PHA để điều trị mụn. Có những lúc thấy bất an vì mụn lên nhiều hơn lúc chưa dùng, nên hãy trang bị kiến thức, vốn hiểu biết để làm chủ cuộc chơi.